Overheidscampagne onderstreept het belang van valpreventie

In Nederland is vallen van hoogte nog altijd de meest voorkomende oorzaak van fysieke arbeidsongevallen. Met de campagne ‘Da’s pas veilig’ brengt de Nederlandse Arbeidsinspectie het werken op hoogte - en de risico’s daarvan - onder de aandacht. Met als eerste thema: de gevaren van de rolsteiger. Wat leren we van deze campagne en wat kan een leidinggevende zelf doen om valgevaar op de werkplaats te voorkomen?

Vallen van hoogte: het meest voorkomende ongevalstype in de bouw

Met 52 procent is ‘vallen van hoogte’ het vaakst voorkomende ongevalstype in de bouw. De campagne van de Nederlandse Arbeidsinspectie stelt daarbij eerst de gevaren van rolsteigers centraal. In de praktijk worden rolsteigers regelmatig verkeerd gebruikt of worden veiligheidsmaatregelen onvoldoende gevolgd. En deze nalatigheid kan nare gevolgen hebben: een flinke val eindigt bijvoorbeeld in een ziekenhuisopname of zelfs blijvend letsel.

Een initiatief van de campagne is het gebruiken van rode en groene labels. Rood voor een rolsteiger die onveilig is opgebouwd of gebreken vertoont. Groen voor steigers die veilig zijn opgebouwd. Werknemers als schilders, timmerlieden of leggers van zonnepanelen zien zo in één oogopslag of de steiger veilig te gebruiken is. Een mooie oplossing, maar is het genoeg om valongelukken te voorkomen?

‘Ik moet even snel boven iets halen, voor die paar seconden hoef ik me niet extra te beveiligen’

Waarom is valgevaar zo’n groot risico?

De campagne brengt terecht aandacht voor de risico’s van verkeerd opgebouwd materieel. Toch zijn niet alle risico’s daarmee gedekt. Hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat deze labels ook echt serieus worden genomen op de werkplaats? En wie handhaaft er op de andere veiligheidsmaatregelen rond valpreventie? In de bouw zijn er bijvoorbeeld vaak anderstaligen aan het werk, die de voertaal niet spreken en een handleiding of instructie niet begrijpen. Ook zijn er veel verschillende werknemers tegelijk aan de slag, die vaak namens een andere aannemer werken. Dat maakt het lastig om één duidelijk veiligheidsbeleid te voeren.

Combineer deze uitdagingen met een hoge tijdsdruk, en dan worden veiligheidsmaatregelen in de haast tóch even snel vergeten of overgeslagen. ‘Is deze rolsteiger eigenlijk veilig? Geeft niet, ik sta al boven en ik moet even snel iets controleren. Hoe gevaarlijk kan het zijn?’ Juist in deze momenten schuilen de grootste risico’s.

‘Als de leidinggevende het al niet doet.. waarom moeten wij dan een veiligheidshelm dragen?’

Veiligheid is een onderwerp van de hele werkplaats

Met de rolsteiger labels wil de Arbeidsinspectie de veiligheidscommunicatie op de bouwplaats versterken. Daarop zeggen wij: trek die lijn nóg verder door! Wil je echt ongevallen op het werk voorkomen, maak veiligheid dan een prioriteit van elke werknemer op de werkplaats. Hoe kun je daarvoor zorgen?

1. Pak valgevaar aan bij de bron

Onnodige risico’s voorkom je door onveilige werksituaties al vanaf de ontwerpfase te identificeren. Onderzoek bijvoorbeeld of er veiliger materieel beschikbaar is, of kijk of een deel van de werkzaamheden niet vanaf de begane grond uitgevoerd kan worden.

2. Goed voorbeeld doet goed volgen

Zorg ervoor dat iedereen de veiligheidsmaatregelen volgt, anders worden de regels niet serieus genomen. Óók de leidinggevende draagt netjes een veiligheidshelm of andere PBM, zodra hij over de bouwplaats loopt.

3. Anderstaligen op de werkplaats

Help deze medewerkers op de weg! Laat de werkinstructies vertalen of koppel een anderstalige medewerker aan een collega die de taal spreekt en als tolk fungeert. Deze collega kan de veiligheidsregels dan nader uitleggen.

Whitepaper: valgevaar voorkomen in de bouw

Een bedrijfsongeval is verschrikkelijk om mee te maken. Voor het slachtoffer, voor de medestanders, en voor de leidinggevende die zich verantwoordelijk voelt. Wil je écht inzetten op valpreventie? In dit whitepaper ontdek je manieren om: