PMO / PAGO

Het PAGO en het latere, bredere PMO ontstonden vanuit de behoefte om niet alleen reactief, maar ook preventief te kijken naar de gezondheid van werknemers. De basis daarvoor ligt in de Arbowet. Sinds 1994 moeten werkgevers hun werknemers de gelegenheid geven om medisch onderzoek te ondergaan, gericht op de gezondheidsrisico's binnen hun werkveld. Medewerkers zijn niet verplicht om aan de PAGO of PMO deel te nemen, maar dat is wel verstandig: dit medisch onderzoek kan gezondheidsklachten vroegtijdig signaleren en mogelijk zelfs voorkomen. 

Hoewel werkgevers verplicht zijn om een gelegenheid tot medisch onderzoek aan te bieden, gebeurt dit vaak alleen op aanvraag of onder druk van de OR. Daardoor missen veel organisaties de kans om gezondheidsklachten vroegtijdig te signaleren. Zeker in sectoren met fysiek of mentaal belastend werk is het PMO een cruciale pijler van preventie.

Medewerkersonderzoek hangt samen met PMO en PAGO

Het PMO brengt niet alleen medische aspecten in kaart. Ook psychosociale factoren, zoals werkdruk, autonomie of sociale veiligheid kunnen een belangrijke rol in het medisch onderzoek spelen. En juist die psychosociale factoren zijn vaak lastiger om op de werkvloer in kaart te brengen. Daarom wordt het PMO soms gecombineerd met andere signaleringsinstrumenten, zoals het medewerkersonderzoek. Een medewerkersonderzoek helpt om de werkbeleving in kaart te brengen. 

PMO en PAGO geven tijdig signalen

Incidentregistraties laten regelmatig zien dat gezondheidsklachten, zoals overbelasting of RSI, vooraf al zichtbaar waren in eerdere signalen. Maar zonder opvolging van het PMO blijven deze klachten onder de radar. Een goed ingebed PMO levert waardevolle input op voor het Plan van Aanpak én voor bredere duurzame inzetbaarheid.

Het PMO (Preventief Medisch Onderzoek) en PAGO (Periodiek ArbeidsGezondheidskundig Onderzoek) zijn waardevolle middelen om gezondheidsrisico’s in beeld te krijgen. Toch worden ze niet altijd strategisch ingezet.

Drie zaken om te onthouden:

1. PAGO: risico-gericht onderzoek (vanaf 1994)
   Het PAGO werd ingevoerd als verplichte aanvulling op de RI&E: voor elk geconstateerd risico met mogelijke gezondheidsgevolgen moest een medisch onderzoek worden aangeboden aan de betrokken werknemers.

2. Van PAGO naar PMO: verbreding van focus
   In de praktijk bleek er ook behoefte aan onderzoek naar bredere thema’s zoals leefstijl, vitaliteit en mentale belasting. Zo ontstond het PMO als meeromvattende variant, waarin naast werkgerelateerde klachten ook preventieve gezondheidsbevordering centraal staat.

3. Arbowet biedt ruimte, werknemer beslist
   De wet verplicht de werkgever om een PMO of PAGO aan te bieden, maar deelname is vrijwillig. Dit benadrukt het preventieve karakter en de rol van eigen regie bij de werknemer.