JD-R model

In 2006 ontwikkelden arbeidspsychologen Arnold Bakker en Evangelia Demerouti dit model, om inzicht te geven in het samenspel tussen taakeisen (zoals werkdruk) en hulpbronnen (zoals autonomie). Wanneer de balans verstoord is, groeit het risico op verzuim of uitval. Het JD-R model sluit aan bij psychosociale risico’s in de RI&E en medewerkersonderzoeken.

Volgens het JD-R model is de gezondheid van werknemers het resultaat van een balans tussen taakeisen (zoals werkdruk, emotionele belasting) en hulpbronnen (zoals steun van collega’s of autonomie). Als die balans verstoord is, ontstaan klachten of zelfs uitval. Toch focussen veel organisaties in hun RI&E vooral op fysieke risico’s, en minder op psychosociale factoren. Mede door de focus op psychosociale risico's is het JD-R model een methodiek die een waardevolle toevoeging vormt op diverse  arbomaatregelen, zoals ongevallenregistratie.

Verbanden leggen met het JD-R model

Psychosociale arbeidsbelasting is één van de meest voorkomende arbeidsrisico's in Nederland. Toch is het alleen het signaleren van deze risico's niet genoeg. Zonder duiding vanuit het JD-R model blijft het lastig om verbanden te leggen tussen psychosociale klachten en hun oorzaken. Het model helpt daarom bij het opstellen van gerichte maatregelen die niet alleen risico's reduceren, maar ook de organisatie versterken – bijvoorbeeld door het verbeteren van feedbackcultuur of taakvariatie.

In aansluiting op moderne wetgeving

Door het JD-R model te integreren in de RI&E, ontstaat een rijker en dynamischer beeld van risico’s. Niet alleen als bedreiging, maar ook als kans: hulpbronnen versterken werkt preventief. Die benadering sluit bovendien naadloos aan op moderne Arbowetgeving, waarin niet alleen veiligheid, maar ook welzijn centraal staat.