Blog

Hoe kun je veilig werken met kankerverwekkende stoffen?

Veel werknemers werken dagelijks met gevaarlijke stoffen. Deze stoffen kunnen leiden tot ernstige aandoeningen zoals longziektes, vruchtbaarheidsproblemen en werkgerelateerde kanker. En de gevolgen zijn groot: jaarlijks overlijden er ruim 3.000 mensen in Nederland aan ziektes die ze op de werkvloer hebben opgelopen. Hoe bescherm je je team tegen gevaarlijke stoffen op het werk? We praten je bij over de laatste maatregelen en richtlijnen 

Onder de gevaarlijke stoffen zijn de CMR-stoffen (Carcinogeen, Mutageen, Reprotoxisch) een grote boosdoener. Deze stoffen kunnen kanker veroorzaken, DNA beschadigen of de voortplanting negatief beïnvloeden. Toch worden deze stoffen vaak onderschat: ze zijn onzichtbaar, reukloos, en vaak duurt het tientallen jaren voordat werknemers gezondheidsklachten krijgen.  
 
De werkgever is verplicht om werknemers te beschermen tegen blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Dat kun je bereiken door risicobeoordelingen uit te voeren, gevaarlijke stoffen te vervangen of isoleren en door medewerkers goed te trainen. Hoe pak je dat aan?  

Stappenplan - veilig werken met gevaarlijke stoffen 

Worden er gevaarlijke of kankerverwekkende stoffen gebruikt in het productieproces? Door een structurele, bewuste aanpak kun je toch de veiligheid van alle werknemers waarborgen. Daarom heeft de Nederlandse Arbeidsinspectie een 4-stappenplan opgesteld.  
 
Met het 4-stappenplan kun je zelf een inspectie uitvoeren van gevaarlijke stoffen. Wel moeten bepaalde stappen, zoals een blootstellingsbeoordeling, gecontroleerd worden door een arbeidshygiënist. Kader kan ondersteunen in het gehele proces - van het in kaart brengen van gevaarlijke stoffen, tot het adviseren in de nodige maatregelen of het verzorgen van de deskundige controle.  

  • Inventarisatie: Registreer alle gevaarlijke stoffen waarmee het bedrijf werkt. Dit geldt ook voor stoffen die tijdens productie vrijkomen, zoals dieselemissies. 
  • Beoordeling: Beoordeel het blootstellingsniveau van de stoffen. Het blootstellingsniveau van gevaarlijke stoffen moet onder de wettelijke grenswaarde van de stof blijven. Dit beoordeel je door een meting of schatting, uitgevoerd en / of gecontroleerd door een arbeidshygiënist.  
  • Neem maatregelen: Volg het STOP-principe om gevaarlijke stoffen te vervangen of om blootstelling aan werknemers te verminderen. De STOP-strategie is: 
    • Substitutie - Vervang gevaarlijke stoffen door veilige(re) alternatieven.
    • Technische maatregelen - Geen vervanging mogelijk? Voorkom of beperk blootstellingsrisico’s door technische maatregelen, zoals gevaarlijke stoffen isoleren of werkplekken goed ventileren.
    • Organisatorische maatregelen - Verminder blootstelling door preventieve afspraken op de werkvloer, zoals hygiënerichtlijnen of waarschuwingslabels. 
    • Persoonlijke beschermingsmiddelen - Heb je de eerste drie stappen van STOP gevolgd, maar blijft blootstelling te hoog? Bescherm medewerkers dan met persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals handschoenen en mondneusmaskers. 
  • Borging: Zorg dat alle medewerkers op de hoogte zijn van de nieuwe veiligheidsmaatregelen. Met een proactieve veiligheidscultuur kun je doelgericht inspelen op veranderingen, zoals herziene richtlijnen of onverwachte risico’s. 

Nieuwe wetgeving: bereid je voor op CMR-stoffen 

De overheid herziet regelmatig de richtlijnen voor gevaarlijke stoffen. En terecht! Als je alert blijft op nieuwe ontwikkelingen kun je werknemers blijvende bescherming bieden op de werkvloer. Nieuwe richtlijnen kunnen grote gevolgen voor de organisatie hebben. Denk aan stoffen die onlangs kankerverwekkend zijn verklaard, waardoor je de productie moet aanpassen of nieuwe veiligheidsmaatregelen moet nemen.  
 
Voorbereid blijven op nieuwe maatregelen? In 2024 zijn deze nieuwe ontwikkelingen en richtlijnen voor gevaarlijke stoffen geïntroduceerd:

  1. Reprotoxische stoffen zijn toegevoegd aan de categorie gevaarlijke stoffen (CMR-stoffen). Dat betekent dat werkgevers verplicht zijn om werknemers op dezelfde manier tegen reprotoxische stoffen te beschermen als tegen kankerverwekkende en mutagene stoffen. 
  2. De Nederlandse Vereniging voor Arbeidshygiëne (NVvA) heeft de richtlijn voor ademhalingsbeschermingsmiddelen herzien met de laatste inzichten en regelgeving. 
  3. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) publiceert ieder halfjaar een bijgewerkte lijst met CMR-stoffen. Neem deze goed door: er worden regelmatig nieuwe stoffen toegevoegd.  

 

Hulp nodig bij het veilig werken met gevaarlijke stoffen?

Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen of ben je benieuwd hoe je jouw werknemers kunt beschermen voor gevaarlijke stoffen? Neem dan contact met ons op. Wij helpen je graag verder op weg!

Contact
Actueel

Onze nieuwste artikelen

Wat betekent de CO2-Prestatieladder 4.0 voor jou?

Lees verder

AKOR versterkt milieubeleid met ISO 14001-certificering

Lees verder

Due diligence en de CSRD

Lees verder

Persoonlijk

Innovatief

Pragmatisch

Vakkundig