Scope 3 – stoot jouw organisatie meer CO2 uit dan je denkt?

Het verminderen van uitstoot van CO2 – oftewel koolstofdioxide – is hot. De CO2-Prestatieladder, waarmee je als organisatie aantoont hoe klimaatneutraal je werkt, wordt steeds vaker ingezet. Door Nederlandse gemeenten bijvoorbeeld, maar ook commerciële en industriële bedrijven zien er de voordelen van in. Een CO2-Prestatieladder-certificaat levert je namelijk voordelen op bij aanbestedingen. Maar waar in je organisatie en in je processen kun je die CO2-uitstoot nu precies verlagen? Tipje van de sluier: dat gaat veel verder dan je misschien zou denken.

CO2-uitstoot komt niet altijd uit de schoorsteen

Als je denkt aan het woord CO2-uitstoot, wat zie je dan voor je? Rokende fabriekspijpen? Je weet waarschijnlijk ook wel dat koolstofdioxide niet altijd uit ‘de schoorsteen’ komt, maar ook van bijvoorbeeld woon-werkverkeer. Uit recent onderzoek van adviesbureau Berenschot, uitgeverij Performa en AFAS Software onder HR-professionals, blijkt dat organisaties en bedrijven tegenwoordig inderdaad verder kijken dan de gebouweigen emissies. Klimaatneutraliteit is een HR-onderwerp geworden. 40% van de ondervraagde HR-managers heeft een beleid om de CO2-afdruk van medewerkers te verminderen. Zij stimuleren personeel bijvoorbeeld om minder auto te rijden.

Directe en indirecte emissies

Toch valt het terugdringen van die autokilometers van medewerkers nog maar onder scope 1 of hoogstens scope 2 binnen de CO2-Prestatieladder. Vanuit het Greenhouse Gas Protocol zijn er in totaal drie scopes waarbinnen je koolstofdioxide uitstoot. Daarbij is scope 1 het meest direct en het meest duidelijk. Daar valt bijvoorbeeld dat brandstofverbruik onder – van vervoersmiddelen die worden geleaset of eigendom zijn van de organisatie – en het verbruik van gas en koelvloeistoffen op de bedrijfslocatie.

Scope 2 gaat om energiestromen die al wat indirecter zijn. Bijvoorbeeld de elektriciteit die opgewekt moet worden voor de energievoorziening van jouw bedrijf. Of zakelijke reizen met privéauto’s.

Waarom scope 3 zo interessant is

Scope 3 is dus nóg indirecter. En misschien wel het meest interessant. Zeker als jouw organisatie al volop inzet op CO2-reductie binnen het eigen pand en eigen personeelsbestand. Hoe meer je immers doet aan CO2-reductie, hoe hoger het niveau op de CO2-Prestatieladder  ̶  en hoe hoger het bijkomende gunningsvoordeel bij aanbestedingen. Door ook deze scope mee te nemen in het verlagen van de koolstofdioxide-uitstoot, kun je in aanmerking komen voor een hogere laddertrede op de prestatieladder, namelijk de vierde trede.

Dus, hoe zit het nu precies met die scope? Scope 3 gaat over de indirecte CO2-uitstoot in de volledige levenscyclus van alle producten of diensten die een organisatie levert. Zowel upstream (de toeleveringsketen) als downstream (de eindgebruiker). Denk aan:

• Wat er met grondstoffen en producten is gebeurd vóórdat ze bij jouw organisatie belanden, zoals CO2-uitstoot door transport van onderdelen.
• Wat er gebeurt nadat de gebruiker met jouw product aan de slag gaat. Koolstofdioxide-uitstoot tijdens het gebruik bijvoorbeeld, maar ook bij onderhoud of recyclen.

Stel dat je machinefabrikant bent, dan zou je om scope-3-emissies te berekenen, dus ook na moeten gaan wat er is uitgestoten bij de staalproductie voor de machineonderdelen. En wat de uitstoot is bij recycling als de machine aan het einde van zijn levensduur is. Hiermee krijg je dus echt een compleet beeld van de klimaatimpact van jouw organisatie.

Nog een reden om je in scope 3 te verdiepen: de CSRD

De Corporate Sustainability Reporting Directive is een richtlijn vanuit de Europese Unie die bedrijven verplicht om verslag uit te brengen over hun duurzaamheidsprestaties. Dat moeten zij vanaf 2025 jaarlijks doen aan de hand van een lijst met duurzaamheidscriteria, waaronder CO2-uitstoot.

Dubbele materialiteit vormt een belangrijke basis van de CSRD. Het idee van dubbele materialiteit is dat ondernemingen vanuit meerdere perspectieven naar duurzaamheid kijken, waarbij zowel invloeden van binnenuit als van buitenaf worden meegenomen. Ook in de toeleveringsketen bijvoorbeeld. Inderdaad, net als bij scope 3 binnen de CO2-Prestatieladder!

Duurzaam met Kader

Wil je sparren over welke vorm van koolstofdioxide-reductie het beste bij jullie organisatie past, of aan de slag met duurzaamheids-ladders, -certificaten of -wetgeving zoals de CSRD? Kader is zelf trotse eigenaar van een CO2-Prestatieladder-certificaat en specialist op dit gebied. We kunnen helpen met onder andere:

• de CO2-Prestatieladder;
• CO2-footprint volgens ISO 14064-1 en het Greenhouse Gas Protocol;
• duurzaamheidsscan en een duurzaamheidsverslag;
• het verankeren van de Sustainable Development Goals (SDG's);
• ISO 14001- (milieumanagement) en ISO 50001- (energiemanagement) certificering;
• het uitvoeren van een EED (energie audit) of energieprestatierapport;
• voorbereiding op de CSRD.