Hulp nodig?
Vind je het lastig om het belang van een robuuste veiligheidscultuur binnen jouw organisatie op de kaart te zetten? Onze experts kunnen je hierin begeleiden, bijvoorbeeld door het aanbieden van coaching en training. We helpen je graag!
De Veiligheidsladder werd in 2012 door ProRail ontwikkeld als een certificeerbare norm om het veiligheidsbewustzijn en veilig handelen in organisaties te verbeteren. Daarna heeft NEN de doorontwikkeling van het instrument overgenomen. Om de norm ook internationaal te kunnen toepassen, is de naam aangepast naar Safety Culture Ladder (SCL). Inmiddels zijn we alweer een aantal jaar verder en was de ladder toe aan een update. De SCL 2.0 ziet er meteen al heel anders uit dan zijn voorganger. Ook zijn diverse onderdelen anders opgemaakt, versimpeld of juist verder uitgediept. Wat er precies anders aan is? We nemen je trede voor trede mee op de ladder.
De oorspronkelijke Veiligheidsladder bevatte van oorsprong terminologie en voorbeeldsituaties die voornamelijk waren toegespitst op de railinfra. Deze herziene editie is breder toepasbaar voor alle sectoren en voor alle typen bedrijven. Daarnaast bevatte de eerdere tekst onnodige dubbelingen die in de Safety Culture Ladder 2.0 niet meer terugkomen. De nieuwe versie bevat bovendien geen zes, maar vijf bedrijfsaspecten, ieder met een aantal subthema's.
De Safety Culture Ladder 2.0 bestaat nog steeds uit vijf treden die aangeven in welke ontwikkelingsfase op het gebied van veiligheidsbewustzijn een organisatie of project zich begeeft: pathologisch, reactief, berekenend, proactief of vooruitstrevend. Hoe meer verantwoordelijkheid, reflectie en investeringen in veiligheid, hoe hoger de score. Om het volledige groeiproces van een organisatie te laten zien, is trede 1 in de nieuwe versie niet alleen benoemd, maar ook beschreven. Daarmee maakt de SCL 2.0 concreet hoe een ongewenste houding op het gebied van veiligheid eruitziet, zodat ook duidelijker wordt hoe gewenst gedrag er dan wel uitziet. Daadwerkelijk – en certificeerbaar – veilig werken begint ook bij de Safety Culture Ladder 2.0 pas vanaf trede 2.
Het nieuwe Safety Culture Ladder-model gebruikt oplopende beschrijvingen over de treden, die bovendien in deze nieuwe versie horizontaal worden weergegeven. Hierdoor zijn de verschillen tussen de treden per onderwerp sneller duidelijk. Ook biedt deze opzet organisaties beter inzicht in welke randvoorwaarden en welk gedrag nodig zijn om door te kunnen groeien naar een volgende trede.
Waar de SCL 1.0 gebruikmaakte van een cumulatieve cijferschaal om aan te duiden hoe een organisatie scoorde op een bepaalde trede, is dit in de SCL 2.0 vervangen door een stoplichtschema. Voor certificatie op een bepaalde trede moet een organisatie voortaan overwegend groen scoren. Daarbij weegt de beoordeling op gedrag het zwaarst mee, waarbij geldt dat dit het gedrag is wat over het algemeen moet worden waargenomen.
Er is in de Safety Culture Ladder 2.0 meer aandacht voor integrale veiligheid, waar eerder arbeidsveiligheid de boventoon voerde. Binnen deze nieuwe, bredere definitie valt bijvoorbeeld ook het belang van psychologische en sociale veiligheid of robuuste cybersecurity. De definitie van veiligheid en gedrag (V&G) is ook aangepast: die verwijst nu naar de integrale veiligheid van niet alleen de eigen medewerkers of gebruikers, maar ook van anderen uit de keten en de omgeving: de belanghebbenden.
Om ervoor te zorgen dat de terminologie van de nieuwe documenten overeenkomt met de internationale afspraken hierover, heet het handboek van de Safety Culture Ladder voortaan ‘certificatieschema’ en is het voormalig certificatieschema hernoemd naar ‘norm SCL 2.0’. Tijdens de overgangstermijn blijven ook de documenten van de 1.0 Safety Culture Ladder beschikbaar. Deze documenten behouden hun oorspronkelijke benamingen.
De rode draad bij de SCL 2.0 is het stimuleren van positief gedrag door de hele keten. Dat begint met organisatiebreed voorbeeldgedrag, waarbij in eerste instantie directie en management het voortouw hebben te nemen. Pas als veiligheid – in al haar aspecten – goed verankerd is in je organisatie, zien de medewerkers hier de meerwaarde van in en gaan ze het ook zelf positief ervaren en mee uitdragen.
Vind je het lastig om het belang van een robuuste veiligheidscultuur binnen jouw organisatie op de kaart te zetten? Onze experts kunnen je hierin begeleiden, bijvoorbeeld door het aanbieden van coaching en training. We helpen je graag!